Dünyada en önemli halk sağlığı sorunu olarak kabul edilen, kişinin yaşam süresini önemli ölçüde kısaltan ve olumsuz etkileyen kanser hastalığı ölümler arasında kalp hastalıklarından sonra ikinci sırada yer almaktadır. Bunun yanı sıra kanserin önemli bir kısmının önlenebilir olması bu konuya verilen öneminde giderek artmasına yol açmıştır. Kanser yapısı değişmiş hücrelerin, anormal kontrolsüz çoğalması ve yayılmasıyla ortaya çıkan bir hastalıktır. Kanser vücudun tüm doku ve organlarında gelişebilir. Sağlıklı yaşam davranışları ile kansere karşı korunulabilmekte ve tarama programları sayesinde erken teşhis konularak yaşam süreleri uzatılabilmektedir.
Meme kanseri risk faktörleri; yaş, cinsiyet (başta kadın olmak) hiç doğum yapmamış ve 30 yaşından sonra ilk doğumunu yapanlar, yeterli fiziksel aktivite yapmamak, alkol ve sigara kullanımı, fazla kilolu yada şişman olmak, doğum kontrol hapı ve iğnesi kullanımı, menapoz sonrası hormon tedavisi almak,kişinin bir memesinde kanser olması, yoğun meme dokusuna sahip olmak,memede iyi huylu oluşumların (fibroadenom gibi) olması, erken adet (mens) görmeye başlamak (özellikle 12 yaşından önce) menapoza özellikle 55 yaşından sonra girmek, göğüse radyoterapi almış olmak, ailede meme kanseri öyküsü olması; annesinde, anne tarafından akrabalarında, teyzesinde ve ve/veya kız kardeşinde meme kanseri olan kadınlarda meme kanseri gelişmesi riski normal toplumdan daha fazladır. Meme kanseri ülkemizde kadınlarda en sık görülen kanser olarak birinci sırada yer almaktadır.
Rahim ağzı kanseri için risk faktörleri; Human Papiloma enfeksiyonu (HPV) çok sayıda doğum yapmak, çok eşlilik, erken yaşta (16 yaştan önce) ilişkiye başlamak, sigara içmek, beslenme alışkanlığı, (meyve ve sebzeyi az tüketmek) düşük sosyoekonomik düzey, özellikle 5 yıldan daha uzun süreli doğum kontrol hapı kullanımı gibi durumlar yer almaktadır. Rahim ağzı kanseri; dünyada kadınlarda meme kanseri ve kalın bağırsak kanserinden sonra üçüncü sıklıkta görülürken, ülkemizde dokuzuncu sıradadır.
Bağırsak kanseri için risk faktörleri; Aşırı kilolu veya obez olmak, fiziksel olarak aktif olmamak, fazla miktarda işlenmiş gıda veya kırmızı et tüketimi, alkol kullanımı, sigara, ileri yaş, ailede benzer kanser öyküsü bulunmasıdır. Kolorektal kanserler hem kadınlarda hem de erkeklerde üçüncü sırada yer almaktadır.
Kanser hakkında kamuoyunu bilinçlendirmek, taramanın önemini vurgulamak ve erken teşhisle önlenebilir bir hastalık olduğu hakkında toplumda farkındalık yaratmak amaçlarıyla ilimiz genelinde çeşitli etkinlikler yapılmaktadır. Bu kapsamda “Ulusal Kanser Kontrol Programında bulunan meme kanseri, rahim ağzı kanseri, bağırsak kanseri taramaları konularında 28 Şubat - 02 Mayıs 2019 tarihleri arasında 10 hafta boyunca her Perşembe günü il milli eğitim müdürlüğünde görevli yaklaşık 1800 bayan çalışanına eğitim verilmesi hedeflenmektedir. Hedefimiz doğrultusunda; eğitimler İl Sağlık Müdürlüğümüz Konferans Salonunda, Sağlık ve Acil Sağlık Hizmetleri Başkanlığı Birim Sorumlusu Dr. Ayşegül DOKUR KULA ile Halk Sağlığı Hizmetleri Başkanlığı Bulaşıcı Olmayan Hastalıklar, Programlar ve Kanser Biriminde görevli Ebe Meral DURAN ve Merkez Toplum Sağlığı KETEM Biriminde görevli Dr. Betül BOĞAR tarafından verilmektedir.
İlimizde 30- 65 yaş arası kadınlara 5 yılda bir HPV Testi ile serviks (rahim ağzı) kanseri, 40-69 yaş arası kadınlara 2 yılda bir mamografi çekimi ile meme kanseri, 50-70 yaş arası kadın ve erkeklerde 2 yılda bir dışkıda gizli kan (G.G.K) tetkiki ile Kolorektal (bağırsak) kanseri taramaları KETEM, Sağlıklı Hayat Merkezi, Aile Hekimleri, Toplum Sağlığı Merkezlerimiz tarafından ÜCRETSİZ olarakyürütülmektedir.