Karbonmonoksit Zehirlenmeleri Hakkında Halkı Bilgilendirme
Karbonmonoksit (CO) renksiz, tatsız, kokusuz, yanıcı zehirli bir gazdır. Vücuda solunum yolu ile girer ve doğrudan kana geçerek oksijen alımını engeller, zehirlenme ve ölüme neden olur. Karbonmonoksit zehirlenmeleri sıklıkla; kapalı ortamlarda açık ocaklar, bacası çekmeyen soba, şofben, bacasız gaz sobalarında yakıtın iyi yanmaması nedeniyle meydana gelir. Karbon monoksitle meydana gelen zehirlenmelerde kısa süre içerisinde tıbbi müdahale yapılmaz ise ölümle sonuçlanabilmektedir. Her yıl özellikle kış aylarında sobaların, kombilerin ve şofbenlerin yanmasıyla birlikte ülkemizin hemen her bölgesinden çok sayıda karbonmonoksit zehirlenme durumları olabilmektedir. Bu şekilde meydana gelen zehirlenmelerde bir aileden çok sayıda kişi aynı anda kaybedilebilmektedir. Alınacak tedbirlerle beraber, karbonmonoksit zehirlenmesine bağlı ölümler önlenebilir ölümlerdir.
Karbonmonoksit zehirlenme belirtileri, baş ağrısı, bulantı, nefes darlığı, baş dönmesi ve bilinç kaybıdır.
Karbonmonoksit zehirlenmelerinden korunmak için alınacak önlemler:
Baca gideri açık, oda havalandırması uygun olsa bile lodoslu havalarda ısıtıcıların kullanılmaması,
Aspiratörler ile bacalı kombi ve şofbenlerin ayı bacaya bağlanmaması,
Menfezlerin kapatılmaması ve dışarıyla bağlantının tam kesilmemesi,
Eski ve hasarlı baca borularının kullanılmaması,
Baca borularının en kısa mesafeden bacaya bağlanması,
Bacaların her yıl ısıtıcı kullanılmaya başlanmadan önce bakım ve temizliğinin yapılması,
Karbonmonoksit dedektörünün kullanılması.
Karbonmonoksit zehirlenmesi belirtileri gösteren kişiler 112 Acil Çağrı Merkezini aramalı ve yardım istemelidir. Havanın soğuk ve özellikle rüzgârlı günlerde karbonmonoksit zehirlenmelerine mutlaka dikkat edilmelidir.
Sessiz katil karbonmonoksit (CO)
Uzm. Dr. Hasan MOLLAHÜSEYİNOĞLU
İl Sağlık Müdürü