15 ŞUBAT ULUSLARARASI ÇOCUKLUK ÇAĞI KANSERLERİ GÜNÜ
Uluslararası Çocukluk Çağı Kanserleri Günü olan 15 Şubat’ta; çocukluk çağı kanserleri hakkında farkındalık yaratmak, kanserli çocuklar ve ailelerine destek sağlamak için küresel bir iş birliği kampanyası yürütülmektedir.
Çocukluk çağı kanserlerinin en sık görülen türleri arasında lösemiler (%35), lenfomalar (%15), merkezi sinir sistemi tümörleri (%14,4) yer almaktadır. Çocuklar yetişkinlerden farklıdır ve genel olarak pediatrik kanserler önlenebilir değildir. Erken teşhis hedefine ulaşmak amacı ile farklı belirtilerin dikkate alınarak hem ebeveynlerin hem de sağlık personelinin harekete geçmesi önemlidir. Bugüne kadar çocukluk çağı kanserleri için sadece birkaç kesin risk faktörü tanımlanmıştır. Karsinojenitesi bilinen risk faktörlerinden biri iyonlaştırıcı radyasyondur. İyonize radyasyonun lösemi ve tiroid kanser riskini arttırdığı yapılan birçok çalışma ile ortaya konmuştur. Olası diğer risk faktörleri arasında; genetik yatkınlık, genetiğe dayalı bireysel duyarlılık, bazı virüslere maruziyet (Epstein-Barr, Hepatit B, İnsan Herpes ve HIV virusları gibi) yer almaktadır.
Çocukluk çağı kanserleri için uyarıcı olabilecek belirti ve semptomlar şu şekilde sıralanabilir:
· Deride solukluk (Kansızlık, anemi varlığı)
· Halsizlik
· Enfeksiyonlara yatkınlık
· Sıra dışı kanamalar (burun kanaması, diş eti kanamaları, cilt altı kanaması gibi), ciltte sık sık morluklar, kesik oluştuğunda kanamanın güçlükle durdurulması
· İştahsızlık, açıklanamayan ani kilo kaybı
· Dalakta büyüme
· Lenf düğümlerinde şişlikler
· Kemik ve eklemlerde ağrılar (özellikle sıklığı ve şiddeti artıyorsa, uykudan uyandırıyorsa)
· Açıklanamayan ateş
· Ani görme değişiklikleri
· Genellikle kusmanın eşlik ettiği, sık baş ağrısı
Yukarıda sayılan belirtilerden birçoğunun, kanser hastalığı dışında herhangi başka bir sebepten de kaynaklanabileceği ve aslında bu ihtimalin daha yüksek olduğu unutulmamalıdır..Çocuklarda kanser yaygın olmamakla birlikte, geçmeyen olağan dışı belirti veya semptomların varlığında bir sağlık kuruluşuna baş vurmak doğru olacaktır.
Çocukluk çağı kanserlerini erken saptamanın en iyi yolu, söz konusu hastalığın olası belirtilerini gözden kaçırmamaktır. Dolayısıyla ebeveynlerin farkındalığının artması hayat kurtarıcı rol oynamaktadır. Çocukluk çağı kanserlerinin en sık başvuru bulgularının, hastayı ilk gören hekim tarafından bilinir olması hastanın vakit kaybetmeden tanı ve tedaviye ulaşmasını sağlamada en önemli faktördür.
Çocukluk çağı kanserlerinin önlenmesi, erken tanı ve tedavi için hemen harekete geçmeliyiz!
Uz. Dr. Hasan MOLLAHÜSEYİNOĞLU
İl Sağlık Müdürü