Rahim ağzı kanseri; dünyada kadınlarda meme kanseri ve kalın bağırsak kanserinden sonra üçüncü sıklıkta görülürken, ülkemizde dokuzuncu sıradadır. Bakanlığımız toplum tabanlı taramaları yaygınlaştırmak ve farkındalık oluşturmak amacıyla Ocak ayını “Rahim Ağzı Kanseri Farkındalık Ayı” olarak belirlemiştir. Rahim ağzı hücreleri anormalleşip kontrolsüz bir şekilde büyümeye başlayıp ilerleyerek kansere dönüşür. Tarama testleriyle kansere dönüşmeden bu değişiklikleri saptamak mümkündür. Bu nedenle “Rahim Ağzı Kanseri” tamamen bilinen ve önlenebilen bir kanserdir.
Rahim ağzı kanseri için risk faktörleri arasında;Human Papiloma (HPV) enfeksiyonu, cinsel yolla bulaşan başka enfeksiyonların da olması, çok sayıda doğum yapmak, çok eşlilik, erken yaşta (16 yaştan önce) ilişkiye başlamak, tütün kullanımı, beslenme alışkanlığı, (meyve ve sebzeyi az tüketmek) düşük sosyoekonomik düzey, özellikle 5 yıldan daha uzun süreli doğum kontrol hapı kullanımı gibi durumlar yer almaktadır.
Rahim ağzı kanseri belirtileri;Rahim ağzı kanserinin belirtileri, erken dönemde kendini göstermeyebilir. Daha çok hastalığın ileri safhalarında ortaya çıkar. Belirli HPV tipleri (çoğunlukla 16 ve 18)’ne bağlı enfeksiyonlar, kanser öncesi yaralara neden olabilir. Tedavi edilmezse, yıllar içinde bu yaralar rahim ağzı kanserine ilerleyebilir.Rahim ağzı kanserinde görülen belirtiler; Düzensiz adet görmek, cinsel ilişkiden sonra kanama, ağrılı cinsel ilişki, sırt, bacak veya kadın cinsel organlarının olduğu bölgede ağrı, yorgunluk, kilo kaybı, iştah kaybı, vajinal kokulu akıntı, tek bir bacakta şişkinlik, idrar yaparken ağrıdır.
Tanı:Tarama ve erken teşhis ile tedavisi yüzde yüz mümkün olan rahim ağzı kanseri, günümüzde kanserden ölüm nedenleri arasında çok geride yer almaktadır. Rahim ağzı kanser taramasını düzenli yaptıran bir kadının rahim ağzı kanserinden ölmeyeceğini söylemek mümkündür. Bu nedenle Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), rahim ağzı kanserinin bütün ülkelerde ülke çapında taranmasını önermektedir. Rahim ağzı kanseri taramasında HPV testleri ile kişide HPV enfeksiyonunun olup olmadığı, varsa tipi saptanabilmektedir.Ülkemizde Ulusal Kanser Tarama Standartlarına göre; 30-65 yaş grubundaki her kadın 5 yılda bir HPV-DNA ve PapSmear testi ile taranmaktadır. HPV testi ve Smear alınması son derece basit ve ağrısız işlemlerdir.
Korunma; Dünya Sağlık Örgütü, rahim ağzı kanserine karşı 9-14 yaşlarındaki kız çocuklara aşı yapılmasını önermektedir. 30 yaşından sonra tarama testlerini düzenli bir şekilde yaptırılması, sigara kullanılmaması, güvenli cinsel ilişki konusunda eğitim, cinsel aktivite sırasında kondom kullanmak, erkeklerin sünnetli olması, sağlıklı ve dengeli beslenme, düzenli fiziksel aktivite son derece önemlidir.
Rahim ağzı kanseri, önlenebilen bir hastalıktır.Teşhis ve tedavi edilmezse, virüs yayılmaya devam eder.Erken teşhis edildiğinde %100 tedavi edilebilir.. Düzenli tarama yapılması durumunda, erken teşhis ve tedavi mümkündür.
İlimizde Ulusal Kanser Tarama Programı kapsamında, Sağlıklı Hayat Merkezi KETEM Biriminde, Uşak Eğitim ve Araştırma Hastanesi Kadın Doğum Ünitesinde, İlçe Toplum Sağlığı Merkezlerimizde 30- 65 yaş arası kadınlara 5 yılda bir HPV Testi veya papsmear testi ile serviks (rahim ağzı) kanseri taraması ÜCRETSİZ olarak yapılmaktadır. Tüm halkımızı ücretsiz kanser taramalarına bekliyoruz.
Unutmayın… Erken teşhis hayat kurtarır.
