UŞAK İL SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ

Her yıl Mayıs ayının ilk haftası (1-7 Mayıs) ülkemizde “Bilişim Haftası” olarak kutlanmaktadır. Bilişim, bilgi dünyası ile teknoloji dünyası arasındaki köprüyü kuran en önemli etkendir. Bu yüzden teknoloji ve internet hayatımızın vazgeçilmez bir parçası haline gelmiştir. Teknoloji, hayatımızın vazgeçilmezi olması ile birlikte  “Teknoloji ve Davranışsal Bağımlılık” kavramını da beraberinde getirmiştir.

Teknoloji bağımlılığı nedir?

Bağımlılık kişinin kullandığı bir nesne veya yaptığı bir eylem üzerinde kontrolünü kaybetmesi ve onsuz bir yaşam sürememeye başlamasıdır. Yani kullanım ve davranışta irade ortadan kalkar ve kişi istese de istemese de bağımlı kullanımı veya davranışı sürdürür. Bunun yanında bu kullanım ve davranış hayatının ciddi bir bölümünü kaplar, kişi yapmak zorunda olduğu işler ve ilişkiler dışında bütün vaktini ve fiziksel enerjisini büyük oranda bağımlı olduğu maddeye veya eyleme yatırır. Günümüzde sıklıkla görülen bağımlılıklardan biri de teknoloji bağımlılığıdır.

İnternet ve teknoloji bağımlılığı diğer bağımlılıklarda olduğu gibi kişinin bağımlısı olduğu teknolojik ürüne ulaşamadığında yoksunluk yaşadığı bir durum olarak tanımlanmaktadır.

Teknoloji bağımlılığının belirtileri

Teknoloji bağımlılığının başladığını ya da başlamak üzere olduğunu aşağıdaki davranışlardan anlayabiliriz:

• Teknoloji (bilgisayar/tablet/telefon/internet/ sanal oyun) başında harcanan vaktin giderek artması

• Teknolojiden uzak kalınca huzursuzluk, uykusuzluk, öfke gibi yoksunluk belirtilerinin ortaya çıkması

• Ruhsal, sosyal, adli ya da bedensel bir sorun oluşturmasına rağmen teknolojinin kullanılmaya devam edilmesi

• Teknoloji başında geçirilen vakitle ilgili kontrolün kaybedilmesi

• Planlanandan daha fazla teknoloji karşısında kalınması

• Zamanının büyük çoğunluğunun fiilen ya da zihnen teknolojiyle geçirilmesi

• Teknolojinin, sorumlulukların (iş, okul, aile, bireysel temizlik gibi) yerine getirilmesine engel olması

Teknoloji bağımlılığının neden olduğu sorunlar

Fiziksel şikâyetler

·         Gözlerde yanma

·         Boyun kaslarında ağrı ve sertleşme

·         Beden duruşunda bozukluk

·         Elde uyuşukluk

·         Halsizlik

Sosyal alanda görülen şikâyetler

·         Akademik başarıda düşüş

·         Kişisel, aile ve okul sorunları

·         Zamanı idare etmede başarısızlık

·         Uyku bozuklukları

·         Yemek yememe

·         Aktivitelerde azalma

·         İnternet arkadaşları dışında izolasyon

Bağımlılığı kontrol altına alma yöntemleri

·         Günlük internet kullanım saatlerini değiştirin.

·         Haftalık internet kullanımı çizelgeleri hazırlayıp, uyulmasını sağlayın.

·         Destek grupları ya da aile terapisi gibi yöntemleri hayata geçirin.

·         Yapmayı isteyip de fırsat bulamadığı faaliyetleri bir deftere yazmasını sağlayın, internet kullanmak için yoğun istek duyduğunda yazdıklarından birini yapmasını isteyin.

Ne yapmalı?

·         Çocuklarınızı arkadaşları ile doğal yollardan görüşmeleri için yönlendirin, akran grupları içerisinde sosyalleşmesini sağlayın.

·         Çocuklarınızı yetenek ve ilgi alanlarına uygun spor dallarına yönlendirin.

·         Çocuğunuzun arkadaşlık ilişkilerini destekleyin, onları bir araya getirecek aktivite planlayın.

·         Çocuğunuzun bilgisayar kullanımını kontrol edin ve sanal ortamdaki arkadaşlarını tanıyın.

·         Bilgisayarlarınızda güvenli internet uygulamalarının olmasına özen gösterin.

·         Uzun süreli bilgisayar kullanan çocuğunuzu engelleyemiyorsanız mutlaka uzman yardımı alın.

Ne yapmamalı?

·         Akıllı telefon/tablet vs. gibi aletleri çocukları teselli etmek, susturmak için asla kullanmayın.

·         Çocukların kontrolsüz ve uzun süre internet kullanmasına izin vermeyin.

·         Yemek ve çay saatlerinde bilgisayar başındaki çocuğa servis yapmayın, size katılmasını sağlayın.